We vroegen onze deelnemers in het po en vo of ze gebruik maken van activerende werkvormen. Activerende werkvormen laten de leerlingen op zodanige manier met de stof werken dat ze gaan nadenken, argumenteren en discussiëren. Een voorbeeld is denken-delen-uitwisselen. Activerende werkvormen worden door een groot deel van de deelnemers dagelijks tot wekelijks gebruikt.

In de app kunnen we helaas alleen gesloten vragen stellen. Maar, we waren benieuwd naar welke activerende werkvormen jullie gebruiken. Bij de tips deelden we een link naar een formulier waarin deelnemers hun favoriete activerende werkvorm konden delen. We delen de input nu graag met jullie!

Jullie favoriete actieveren werkvormen

Meest genoemd: De placemat
Een groot vel met daarop 5 vakken. 4 leerlingen schrijven eerst zonder overleg zelf iets in hun eigen vak, na overleg schrijven ze een gezamenlijk antwoord in het midden. Die antwoorden worden geïnventariseerd op het bord.

De ‘Jenga-toets’
Een aantal jengatorens met genummerde blokjes en een lijst met vragen met corresponderende nummers en een antwoordenblad. In groepjes aan de slag met toren en vragen. Samen tot het best mogelijke antwoord komen. Leerlingen toetsen zelf wat ze weten van de leerstof. Zie voor uitgebreidere beschrijving hier.

Infolücke/Informatiekloof
Deze werkvorm kan op heel veel verschillende manieren worden toegepast. In elke verschillende toepassing wordt de nodige informatie om de opdracht uit te voeren verspreid over verschillende leerlingen of over verschillende groepjes leerlingen. Ze moeten deze informatie gericht uitwisselen zodat uiteindelijk elke leerling of elke groepje leerlingen over alle informatie beschikt. Ook zeer geschikt om in te zetten bij spreekvaardigheid bij moderne vreemde talen bijvoorbeeld.

Interactief leergesprek
Met de klas in gesprek over de leerstof en daarin haal ik ook andere onderwerpen aan die aan het lesonderwerp raken, waarvan ik weet dat ze de leerstof hebben gehad. In dat gesprek koppel ik begrippen en concepten hardop aan elkaar.

Zoek iemand die
Welbekend als kennismakingsactiviteit (“Zoek iemand die heeft gezwommen in de vakantie”) maar ook heel bruikbaar om bijv woordenschat te herhalen. Ik geeft NT2 en geef dan als opdracht “Zoek iemand die weet wat je in de natuur ziet” (voor betekenis natuur), “Zoek iemand die een berg kan tekenen” (voor berg). Etc. Ik zet 9 soortgelijke opdrachten in een schema en laat leerlingen dan lopen/overleggen met elkaar. Als je klaar bent ga je zitten. Daarna bespreek ik de opdracht klassikaal kort na.

Simultaan tafelrondje
Leerlingen in een groepje. Onderwerp bv staartdeling, iedereen maakt een som, blad doorschuiven, nakijken en op het nieuwe blad een som maken, doorschuiven etc.

Hexagonal thinking
Hexagonal thinking is een werkvorm waarmee deelnemers op nieuwe ideeën komen, kritisch nadenken, debatteren en hun redenering uitleggen. Elke zeshoek kan één idee bevatten en verbinding maken met zes andere ideeën. Afhankelijk van hoe je de zeshoeken neerlegt zullen de verbanden tussen deze ideeën elke keer anders zijn. Dit zorgt voor debat aangezien iedereen de kaarten die voor hen liggen anders zal verbinden.
Een kort voorbeeld: Noteer concepten (of bijvoorbeeld personages en gebeurtenissen uit een roman) elk op een zeshoek. Vul andere zeshoeken met gerelateerde concepten van andere vakgebieden, het nieuws of de maatschappij. Geef leerlingen een stapeltje. Vraag hen om de concepten met elkaar te verbinden door de zijkanten van verschillende zeshoeken met verwante ideeën aan elkaar te leggen. Elke kaart kan verbinding maken met maximaal zes andere, maar mogelijk ook slechts met één. Vraag ze de sterkste verbindingen te maken die ze kunnen. Dit zal tot veel discussie leiden. Herinner hen eraan dat er geen juist antwoord is voor het verbinden van de kaarten, en dat ze zichzelf moeten pushen om bewijs te leveren voor hun ideeën terwijl ze productief (en vriendelijk) argumenteren binnen hun groep. Lees hier meer, en zie voorbeelden!

De escaperoom
Waarbij leerlingen kennis toepassen, in context plaatsen en koppelen aan andere vakken om zo de kist met lekkers te openen. Zie hier voor meer.

Ook genoemd: het practicum!