Ben je vooral architect of uitvoerder? Dat was een vraag die we via het Lerarencollectief voorbij zagen komen op Twitter. Een mooie vraag, die we daarom zelf gesteld hebben. Om dit beeld wat te verbreden, stelden we de vraag vanuit verschillende perspectieven. In deze blog lees je de resultaten.

Hoe zien leraren zichzelf?

Voor de totale groep deelnemers blijkt dat het redelijk gelijk verdeeld is, met een iets grotere groep die koos voor de architect (53%). We zullen de resultaten eens nader bekijken. Schoolleiders voelen zich vooral architect. Onder teamleiders en leraren is er een kleine meerderheid die zich meer architect dan uitvoerder voelt. Onder OOP is dit gelijk verdeeld. Omdat het aantal deelnemende OOP’ser en schoolleiders klein is, moeten we wat voorzichtig zijn met de interpretatie van dit beeld.

Als we kijken naar de deelnemers aan Teacher Tapp die hebben aangegeven les te geven, en deze splitsen op leeftijd en ervaring zien we leraren jonger dan 30 jaar en leraren tot 5 jaar ervaring zich vooral uitvoerder voelen. Niet verwonderlijk natuurlijk, aangezien startende docenten in de eerste jaren hun vakmanschap verder ontwikkelen en het vak verder aan het leren zijn. De vraag is ook wat je je MEER voelt, niet of je (een van) beide wel eens bent.

Hoe denken leraren dat schoolleiders en collega’s dat zien?

Toen we de vraag over architect of uitvoerder stelden, kregen we positieve reacties, en suggesties voor vervolgvragen. Een van die suggesties was hoe het management van je school je ziet. Een krappe meerderheid in het po, vo en so geeft aan dat de direct leidinggevende hen vooral als uitvoerder ziet. Als we dezelfde vraag stellen voor collega’s zien we dat het in het po, vo en so omdraait: nu geeft een krappe meerderheid aan dat collega’s vooral architecten zien. In het mbo en ho zijn de architecten bij beide vragen in de meerderheid.

Klopt het beeld van de leidinggevende nu met je eigen beeld? 358 leraren voelen zich meer uitvoerder. 62% van deze groep geeft aan dat collega’s hen ook vooral zien als uitvoerder. 75% van de 392 leraren die zichzelf als architect zien, wordt door collega’s ook als architect gezien. Een vergelijkbaar beeld zien we bij de vraag over hoe schoolleiders de leraren zien. Het percentage bij uitvoerder is iets hoger in beide groepen. Rond de 30% van de deelnemers wordt dus anders gezien dan ze zichzelf voelen.

Vrijheid, variatie en verantwoordelijkheid

Wij hebben het verschil tussen architect en uitvoerder zijn niet bevraagd. We hebben wel vragen over ‘de vrijheid die je hebt om je eigen manier van lesgeven te kiezen/vorm te geven’, ‘de mate van variatie in je werk’ en ‘de mate van verantwoordelijkheid die je hebt’ hier aan gekoppeld.

Van de 415 architecten is 90% (zeer) tevreden over de vrijheid om eigen manier van lesgeven te kiezen/vorm te geven. Bij de uitvoerders (381 deelnemers) is dit 76%. 10% is (zeer) ontevreden, en dit is 3% bij de architecten. Een vergelijkbaar beeld zien we bij de tevredenheid over de hoeveelheid variatie in het werk. Bij de mate van verantwoordelijkheid zien we minder verschil tussen de twee groepen.

De vrijheid om eigen onderwijs vorm te geven en hoeveelheid variatie in het werk lijken een verband te hebben met jezelf vooral een architect of uitvoerder voelen. Toch is dit niet het volledige verhaal, want als we deze vragen, net als de architect-of -uitvoerder-vraag, splitsen op leeftijd en ervaring, zien we daar geen grote verschillen.

Dat het verschil daar niet in zit, bevestigt ook onze vraag over wat er voor zou zorgen om meer voldoening uit je huidige functie te halen. Het is niet zo dat leraren die zich vooral meer uitvoerder voelen, meer autonomie zouden willen hebben, of meer uitdaging of verantwoordelijkheid dan de leraren die zich architect voelen. Waar we een verschil zien is bij ‘meer succes ervaren’. 36% van de 348 leraren die zich vooral uitvoerder voelen geeft aan dat dat voor meer voldoening zou zorgen. Bij de architecten is dit 27%. In beide groepen geeft 30% aan dat geen van de opties voor meer voldoening zou zorgen…..

Kortom, we hebben een begin gemaakt met de vraag of een leraar zich vooral architect of uitvoerder voelt, maar we weten nog niet wat dat precies inhoudt, of leraren tevreden zijn met waar ze nu staan, wanneer, of en hoe leraren zouden willen veranderen…. Gelukkig kunnen we elke dag vragen stellen 🙂 En is het nodig dat iedereen zich architect voelt? Heb jij verklaringen voor de gevonden resultaten? Of, heb jij suggesties over hoe we hier het beste verder naar kunnen vragen? Of voor andere vragen? Dien ze in!

Tips

In alle weekblogs vind je de gegeven tips nog eens terug. Hieronder de tips van 27 januari tot en met 2 februari.

Doorleestips bij de Prentenboek Top 10 van de Nationale Voorleesdagen
Teacher Tapp NL weekblog: Werktijd uitbreiden, werkdruk en chocolade
Wat weten leraren over hun eigen ‘opslagfactor’?
Beroepsbrieven #5 – Afscheid
Bij outdoor learning vallen de kaders van het klaslokaal weg
Zittenblijven: weinig voordelen, veel nadelen
Responsive Teaching in Turbulent Times
Keynote Formatief Handen van Valentina Devid