Inmiddels is het een jaar geleden dat de scholen voor het eerst sloten. Na heropening volgde een tweede sluiting. Nu de scholen weer een paar weken open zijn, de besmettingen stijgen, sommige scholen weer overstappen op online onderwijs, willen we in deze blog een beeld geven van wat er momenteel leeft en speelt op de scholen van onze deelnemers.

1. Achterstanden

Over het aangekondigde Nationaal Programma Onderwijs kwam deze week een brief aan alle schoolbesturen en scholen in het funderend onderwijs in Nederland. Hierin worden het proces en de kaders beschreven van het meerjarige Nationaal Programma Onderwijs van in totaal 8,5 miljard euro.

In deze brief staat:
“Het is de bedoeling dat u zo snel mogelijk begint met het inlopen van de vertragingen, maar er is ruimte om waar nodig achterstanden in de komende twee schooljaren in te lopen.” Over de vertragingen en achterstand is recent een eerste resultaat gepubliceerd op basis van het Nationaal Cohortonderzoek Onderwijs (NCO). “Tijdens de eerste schoolsluiting in het primair onderwijs in het schooljaar 2019/2020 ten gevolge van de COVID-19-crisis hebben leerlingen uit alle milieus vertraging in de leergroei opgelopen in vergelijking met de jaren ervoor. Dit is te zien voor alle drie de domeinen: rekenen-wiskunde, spelling en begrijpend lezen. Bij sommige leerlingen is die vertraging echter groter dan bij andere leerlingen.” Er zijn naast verschillen tussen leerlingen, ook verschillen tussen scholen.

In zijn reactie op de brief over het NPO concludeert Jeroen Goes: “Er zijn scholen waarbij kinderen geen enkele achterstand hebben opgelopen, sommige kinderen zijn door de omstandigheden beter gaan presteren. Daarnaast zijn er scholen waarbij het de kinderen niet is gelukt om hun niveau aan te houden. Kortom: de verschillen, tenminste bij mijn stichting zijn enorm.”

Wij vroegen de gebruikers van Teacher Tapp Nederland: “Welk deel van je leerlingen heeft een achterstand opgelopen vanwege de omstandigheden dit afgelopen jaar?”

Er zijn in onze resultaten ook verschillen te zien. Er zijn leraren die aangeven dat alle leerlingen een achterstand hebben én leraren die aangeven dat geen enkele leerling een achterstand heeft opgelopen. Wel zien we dat leraren die les geven in de hogere ‘bouwen’ en niveaus vaker een achterstand zien bij een meerderheid van de leerlingen.

2. Afstand houden

Met de heropening na de tweede lockdown zijn ook de regels rondom afstand houden op scholen aangescherpt. Werken met ‘buddies’, vaste plaatsen, minder leerlingen in het lokaal, etc. We vroegen hoe moeilijk de leraren het vinden om afstand houden en hun mening over hoe leerlingen dit ervaren.

Veel uitleg is er niet nodig: afstand houden is voor zowel leraren als leerlingen heel erg moeilijk. Een schouderklopje, even meekijken, rondlopen terwijl je uitleg geeft….

3. Openheid en veiligheid

Nu leerlingen steeds vaker getest worden, en een klas in quarantaine moet bij een besmetting rijst de vraag in hoeverre de schoolleiding open is over besmettingen. Een van onze gebruikers is nieuwsgierig over hoe schoolleiders omgaan met het delen van besmettingen in de school en vraagt ‘hoe open is je leidinggevende over het aantal besmettingen?’

Leraren werkzaam in het basisonderwijs ervaren meer openheid van hun schoolleiding dan gebruikers werkzaam in de andere sectoren. Het is in bijna alle sectoren zo dat de meerderheid van de deelnemers weet hoeveel besmettingen er zijn van zowel het personeel en de leerlingen weet hoeveel besmettingen er zijn.

Ook vroegen we naar gevoel van veiligheid tijdens lessen en medewerking van de directie bij een gevoel van onveiligheid.

Een meerderheid van de leraren geeft aan zich veilig te voelen en medewerking te ervaren. Wel zien we dat dit percentage in het basisonderwijs hoger ligt dan in de andere sectoren. Helaas waren we de optie ‘Nee, ik voel me niet veilig, maar krijg goede medewerking’ vergeten. Mogelijk hebben deze deelnemers die dit graag wilden antwoorden ‘anders’ geantwoord.

Als we de twee vragen met elkaar kruisen, dat wil zeggen: kijken hoe leraren die de eerste vraag hebben beantwoord de tweede vraag hebben beantwoord, zien we dat 70% van de leraren die openheid ervaart over het aantal besmettingen zich veilig voelt en medewerking van de directie ervaart. Bij leraren die soms een update krijgen over de besmetting is dit 35%. Openheid is hiermee misschien een blijk van medewerking of je gehoord voelen?

Als leraren zich over het algemeen veilig voelen, dan is er mogelijk geen reden om (weer) te denken over het sluiten van de scholen. Wat vinden onze deelnemers?

Een flink verschil tussen de sectoren. Een grote meerderheid van onze leraren in het basisonderwijs, wil gewoon fysiek les geven. In het voortgezet onderwijs en het mbo zijn de leraren hierover wat meer verdeeld.

Tips

En zoals elke week, vind je in onze blog de tips die we in de app geven. Dit zijn de tips van 24 tot en met 1 april!

How Teachers Can Use Their Own Writing as Model Texts
Stereotiepe schoolboeken
Advies Onderwijsraad: Tijd voor focus
Blog Teacher Tapp: Onderwijs en Politiek
Sommige leerlingen extra gedupeerd door eerste schoolsluiting
5 ways to beat the ‘Sunday dread’ – even in a pandemic
De pandemie is in veel landen óók een onderwijscrisis
Hoe kies je een methode? Aflevering 1: goed en helder geordende inhoud
Stappenplan voor het kiezen van nieuwe (digitale) leermiddelen