Schooljaar 2021-2022 is weer een paar weken oud. Als we deze week uit het raam kijken, zien we de herfst beginnen en lijkt de zomervakantie al weer lang geleden. Tijd voor een opbeurende blog! En wel over die speciale periode van het schooljaar… die eerste weken.

Wie zitten er in je klas?

Elk jaar opnieuw: nieuwe klassen, nieuwe namen om te leren. Namen waar je over struikelt, namen die je door elkaar haalt, namen die je heel snel kent en soms namen die je nooit goed kan uitspreken. We vroegen op 23 augustus (toen Noord weer begon) hoe lang je er over het algemeen over doet om de namen van je leerlingen te kennen. Nu is dat natuurlijk van verschillende factoren afhankelijk. De hoeveelheid namen die je moet onthouden, hoe vaak je je leerlingen ziet (dagelijks of 1 keer per week) en misschien van je leeftijd?

Leraren in het basisonderwijs kennen de namen van hun leerlingen vaak al, of kennen ze binnen een week. De meerderheid van de leraren in het voortgezet onderwijs doet er iets langer over, maar meer dan 50% kent de namen binnen 4 weken.

En is dit daadwerkelijk ook gelukt? Op 17 september vroegen we of leraren de namen inmiddels kenden. Noord had inmiddels 4 weken kunnen oefenen, Zuid slechts 2 weken. Van de 211 leraren die aangaven alle namen inmiddels te kennen had bijna 80% ook aangeven de namen voor begin van het jaar of binnen de eerste week te kennen. En het is een kleine groep, maar van de 32 leraren die aangeven de namen van een minderheid van hun leerlingen te kennen gaf 44% aan dat het waarschijnlijk niet zou lukken alle leerlingen te kennen.

En de naam van de leraar? Hoe gebruiken leerlingen die? Ja! In het primair onderwijs de voornaam en in het voortgezet onderwijs de achternaam. In beide sectoren wordt slechts een klein percentage leraren aangesproken met alleen de functie of meneer/mevrouw.

Werken aan groepsvorming

De eerste weken van een schooljaar worden ook wel eens de Gouden Weken genoemd. Je legt er een basis voor een fijne sfeer in de les, en je werkt aan groepsvorming. Hoe je dat doet, daar zijn de meningen over verdeeld. Vorm je je groep juist door met de inhoud aan de slag te gaan, of trek je eerst veel tijd uit voor groepsvorming om pas daarna met de inhoud aan de slag te gaan?

86% van de leraren in het basisonderwijs besteedt bewust aandacht aan groepsvorming en 91% besteedt bewust aandacht aan (school)regels en klassenafspraken aan het begin van het jaar. In het vo is dat 52% en 82%. Groepsvorming is iets waarvan 22% van de leraren zegt dat dit elders gebeurt. Door de manier waarop het po en vo zijn georganiseerd is dit ook wel logisch. Natuurlijk is de hoge aandacht voor (school)regels en klassenafspraken een reden om later in het jaar eens op terug te komen en te vragen naar handhaving en gedeelde afspraken in de school!

Als we kijken naar wat leraren zoal in de eerste week met leerlingen doen, zien we dat leraren in het vo vaker een sportdag hebben in de eerste week, terwijl leraren in het po vaker een kringgesprek hebben. En, ook uit deze vraag blijkt dat de aandacht voor groepsvorming, groepsafspraken en klassenregels groter is in het po.

Een dag niet gelachen is….

Eerder lieten we al zien dat leraren die voldoende zijn uitgerust zijn optimistischer over het nieuwe schooljaar. Dit was echter een peiling aan het begin van het jaar, op 29 augustus. Hoe is dat nu?

Het lijkt er op dat leraren een goede start hebben gehad en net wat optimistischer of minder pessimistisch zijn op 12 september. Een paar dagen later vroegen we welk woord het gevoel van de eerste weken van het schooljaar het beste beschreef.

Rond de 70% van de leraren kiest een positief woord, uitgedaagd, opgewekt of energiek. Rond de 30% kiest helaas voor een negatief woord: overvraagd en moe. Zo vlak na de vakantie is 30% toch behoorlijk veel! We zien dat dit ook vooral de leraren zijn die minder optimistisch over het nieuwe schooljaar zijn.

We willen eindigen met een vrolijke noot! We vroegen op een maandag wie er die dag had gelachen met zijn klas. Een deel van de deelnemers heeft die dag geen les gegeven. Van de leraren die wel lesgaven, heeft het grootste gedeelte op een gegeven moment ergens met de hele klas hardop om gelachen! We kregen zelfs berichten op Twitter dat men op dinsdag wél hardop gelachen had, maar die maandag toevallig niet. Gelukkig maar!

Tips

Elke week vind je in de blog de tips die we in de app gaven. Hier de tips van 23 tot en met 29 september.

Blog Teacher Tapp: Hoe gaan docenten om met diversiteit en meertaligheid in de klas?
10 werkvormen voor snel voorkennis activeren
To flip or not to flip
3 alternatieven voor het klassieke oudercontact
Podcast Meesterwerk: #95 Overstappen naar het MBO
Tips voor het tienminutengesprek
Ouderbetrokkenheid op het mbo noodzakelijk voor schoolsucces!
Interactief online lesgeven met PowerPoint