Oeps! We maakten afgelopen week een flinke fout in een van onze vragen. We schreven ‘dat is nog nooit gebeurt’ en dat moest natuurlijk ‘gebeurd’ zijn. We vinden het naar dat het gebeurd is, maar helaas konden we het niet meer herstellen. Als we een vraag aanpassen terwijl deze open staat, ontstaat er een nieuwe antwoordoptie, en zouden we uiteindelijk een resultaat hebben waarin zowel ‘Dat is nog nooit gebeurt’ als ‘Dat is nog nooit gebeurd’ staan, en dan zou het net lijken alsof we onze deelnemers aan een taaltoets hadden onderworpen (die een deel dan zonder eigen schuld niet gehaald zou hebben…). Dus: onze welgemeende excuses voor onze fout, we doen ons best en nemen uiteraard de app en onze vragen serieus! Het leverde wel een fijne nieuwe vraag op: een spelfout maken als leraar… erg of niet erg?
We bespreken in deze blog de resultaten van die vraag, gaan in op steun krijgen van collega’s en schoolleider en laten zien hoe onze deelnemers denken over een landelijk verbod op mobieltjes op scholen.
Een spelfout maken als leraar…
…kan volgens de meerderheid van de deelnemers aan Teacher Tapp eens gebeuren, maar mag niet structureel zijn (figuur 1). De groep leraren die het altijd erg vindt, is in het primair onderwijs het grootst: 15%. In het mbo (maar let op, daar hebben we een kleine groep deelnemers) zien we de grootste groep (10%) die het geen probleem vindt.
Toevallig hebben we recent OOK gevraagd naar taal- en/of spelfouten in het ingeleverde werk van leerlingen/studenten/cursisten. We kruisten deze vraag met de vraag over spelfouten maken als leraar (figuur 2). Hier is te zien dat van de groep die beide vragen heeft beantwoord, 801 deelnemers, slechts 25 deelnemers vinden dat het geen probleem is om een spelfout te maken als leraar. Ruim de helft (419 deelnemers) kiest voor kan eens gebeuren, maar mag niet structureel zijn. 100 deelnemers vinden het altijd en 257 vinden het vooral in officiële communicatie (of een app voor het onderwijs?) erg. Het percentage leraren dat aangeeft spelfouten van leerlingen/studenten/cursisten te negeren wordt groter naarmate het maken van een spelfout door een leraar als minder erg wordt gezien. 15% van de leraren die een spelfout van een leraar altijd erg vindt, negeert spelfouten van leerlingen/studenten/cursisten tegenover 36% bij de leraren die een spelfout maken als leraar geen probleem vinden. Hetzelfde patroon zien we bij ‘taal- en/of spelfouten in het ingeleverde werk van leerlingen/studenten/cursisten vallen mij waarschijnlijk niet op’.
Steun
We hebben het de afgelopen tijd veel gehad over werkdruk, overwerken, achterstanden en het lerarentekort. Terwijl er uiteraard ook goede dingen gebeuren in het onderwijs. Zo hebben bijna al onze deelnemers minimaal één collega waarmee ze kunnen sparren of die ze om hulp kunnen vragen als ze ergens mee zitten op het werk (figuur 3). Kijken we naar steun van de schoolleiding voor iedere leraar op school, dan zien we een overwegend positief beeld. Maar, er is een groep deelnemers die helaas aangeeft dat dit op hun school niet het geval is. In het voortgezet onderwijs is deze groep het grootst (figuur 4).
Mobieltjes
Deze week kwam een bericht naar buiten over mobieltjes in de klas. Volgens het CDA moeten mobiele telefoons verboden worden in het primair en voortgezet onderwijs. Nu is het nog zo dat scholen daar zelf regels voor opstellen, maar dat leidt vooral tot onduidelijkheid, vindt de partij. En daarom moet er één lijn getrokken worden voor heel Nederland. Veel scholen gebruiken de mobieltjes voor bijvoorbeeld het delen van roosters of als lesmateriaal. Het CDA vindt dat dat dan maar op de iPad moet. “Het kleine beetje beetje voordeel dat we aan mobieltjes hebben, weegt niet op tegen ellende die het dagelijks oplevert.”
Zo’n uitspraak is een van de redenen dat Teacher Tapp in 2017 in Engeland ontstond, en waarom wij in 2020 in Nederland zijn gestart. We herhalen het nog maar eens even. Onderwijsbeleidsplannen zijn NIET altijd gebaseerd op feitelijke gegevens over wat er echt op scholen gebeurt en bevatten vaak niet de stemmen en meningen van degenen die er centraal in staan: leraren. In het onderwijs worden te vaak beslissingen genomen zonder leraren om hun mening, ervaringen en overtuigingen te vragen, en zonder na te denken over hoe deze beslissingen hun praktijk zullen beïnvloeden. Teacher Tapp NL heeft als doel om de stem van leraren vaker, luider en nauwkeuriger te laten horen. Dus, we stelden vragen over mobieltjes!
Omdat het uitgangspunt van het verbod was dat het mobieltje dagelijks ellende oplevert, besloten we eerst precies dat te vragen: Ik heb dagelijks last van mobieltjes in de klas. We kijken eerst naar verschillen tussen sectoren (figuur 5).
In het voortgezet onderwijs is 67% van de deelnemers het (helemaal) eens met de stelling. In het mbo (maar dat is een kleine groep) is dit 61%, in het hoger onderwijs (een nog kleinere groep) 29% en in het speciaal onderwijs (de kleinste groep) 27%. In het primair onderwijs geeft 95% aan het (helemaal) oneens te zijn met de stelling. Dit is niet onverwacht, gezien de leeftijd (en daarmee de mogelijke aanwezigheid van mobieltjes in de klas) van de leerlingen. (Hoewel we ook in het po een aantal deelnemers hebben die het (helemaal) eens zijn met de stelling.) Het probleem lijkt, onder onze deelnemers, in het voortgezet onderwijs het grootst.
Als we de totale groep (dus alle sectoren) splitsen op aantal jaren ervaring zien we eigenlijk niet zo heel veel verschil tussen de groepen (figuur 6). Onze groepen met deelnemers met wat minder jaren ervaring zijn wat kleiner. Er lijkt tussen de 1-2 jaar en 3-4 jaar ervaring niet zoveel verschil te zitten. En tussen de 5-10, 10-20 en meer dan 20 jaar ook niet zo veel. Wel tussen 1-2, 3-4 aan de ene kant en 5-10, 10-20 en meer dan 20 jaar aan de andere kan, al is het niet groot.
Last kan uiteraard verschillende dingen betekenen. Daarom vroegen we ook naar een negatieve impact op het leren. 66% van de deelnemers in het vo is het (helemaal) eens met de stelling dat mobieltjes elke les een negatieve impact hebben op het leren van een of meer van hun leerlingen/studenten/cursisten (figuur 7). Ongeveer gelijk aan het percentage bij de vraag over last hebben van mobieltjes. Opvallend hier is dat in de andere sectoren het percentage (helemaal) eens hoger ligt dan bij de vorige vraag. 22% van de deelnemers uit het primair onderwijs zegt nu dat mobieltjes elke les een negatieve impact hebben op het leren van een of meer van hun leerlingen, dat zijn meer leraren dan de leraren die zeggen last te hebben van mobieltjes in de klas. Meer impact dus op het leren van de leerlingen/studenten/cursisten, dan op de leraren. Dit wordt bevestigd door onze collega’s van Teacher Tapp Vlaanderen. Zij vroegen of de smartphone de concentratie bij leerlingen/studenten/cursisten vermindert, en 66% van hun deelnemers was het daar (helemaal) mee eens.
Wat mogelijk van invloed zou kunnen zijn op de last die leraren van mobieltjes ervaren, zijn de schoolbrede afspraken op dit gebied. Wij vroegen naar die afspraken én naar de handhaving. Bij de meeste deelnemers geldt de schoolbrede afspraak dat telefoons in de klas zijn toegestaan, maar in een telefoontas (of op een andere centrale plek in het lokaal) moeten (figuur 8). Ruim de helft van deze groep vindt dat de naleving en/of handhaving van deze regel beter kan. Bij bijna 200 leraren geldt de afspraak dat de telefoon is toegestaan in de klas, en dat de leerling/student/cursist deze bij zich heeft (bijv in tas of broekzak). Er geldt een verbod op mobiele telefoons bij ongeveer 150 Tappers, en bij een kleine 100 zijn ze alleen in de pauze toegestaan. Alleen in de groep waarbij een verbod geldt, vindt een meerderheid dat er duidelijke schoolbrede afspraken zijn die worden nageleefd en gehandhaafd. De deelnemers met andere afspraken geven vaker aan dat naleving en/of handhaving beter kan.
Als we de vragen over de afspraken en handhaving een voor een kruisen met de stelling over dagelijks last hebben van mobieltjes in de klas, zien we dat leraren die het helemaal oneens zijn met die stelling (en dus niet dagelijks last hebben) werken op een school met een verbod, of een school met de afspraak dat telefoons in de telefoontas moeten (figuur 9). Bij leraren die het helemaal eens zijn met de stelling zijn telefoons toegestaan in de klas en heeft de leerling deze bij zich, of ze zitten in de telefoontas. Die telefoontas is een veelvoorkomende afspraak, maar kennelijk niet doorslaggevend in wel of geen last hebben van de mobieltjes. Mogelijk heeft dit te maken met het feit dat de naleving en/of handhaving van deze afspraak volgens een meerderheid beter kan. Dit zien we ook als we naar de kruising tussen handhaving en dagelijks last hebben kijken (figuur 10). Een meerderheid van de leraren die het (helemaal) oneens zijn met de stelling geeft aan dat de afspraken nageleefd en gehandhaafd worden. Bij de leraren die het (helemaal) eens zijn met de stelling (en die dus dagelijks last hebben van mobieltjes in de klas) geeft de meerderheid juist aan dat naleving en/of handhaving beter kan.
Kortom: ja, een verbod kan zeker last van mobiele telefoons voorkomen (niet 100%). Toch maar gewoon landelijk invoeren dan? Als het aan onze deelnemers ligt NIET (figuur 11). 69% van onze deelnemers vindt dat het al dan niet toestaan van mobieltjes in de klas de verantwoordelijkheid van de school is. En 21% vindt het de verantwoordelijkheid van de leraar. Wij lazen verschillende reacties. ‘Scholen zijn te slap, dus een landelijk verbod kan goed werken.’ ‘De telefoontas werkt niet, er ontstaat nog steeds discussie.’ ‘Collega’s houden zich niet aan de regels.’ ‘Leerlingen leveren een oude mobiel in in de tas.’ ‘Ik heb geen problemen met mobieltjes.’ Mogelijk is een goede eerste stap al het beter naleven en handhaven van de afspraken die de school heeft.
Roept natuurlijk wel de wat meer algemene vraag op hoe ver de bemoeienis van de overheid met onderwijs mag/kan/moet gaan. Daar gaan we eens mee bezig!
Tips
Elke dag geven we je een lees-, kijk-, of luistertip. En elke week verzamelen we de tips van de afgelopen week op onze blog! Deze keer 18 tot en met 24 november!
Blog Teacher Tapp NL
Fouten merk je beter op als je een tekst hardop leest!
Laat dit stoppen…
Beyond Motivation
Productieve fouten
Slim studeren … en hoe je je kind daarbij kan ondersteunen
Toekomst verkennen
Betoog over professionaliteit van leraarschap