Verbaal en fysiek geweld en intimidatie

Onderwijs is prachtig, maar soms zijn er minder mooie aspecten. Een van die aspecten is geweld en intimidatie op het werk. Gelukkig geeft ruim 90% van de leraren aan dit schooljaar geen slachtoffer te zijn geweest van fysiek geweld op het werk. Uitzondering zijn de deelnemers in het speciaal onderwijs. 41% heeft dit schooljaar te maken gehad met fysiek geweld van leerlingen/studenten/cursisten.

Verbaal geweld komt vaker voor, maar treft (met uitzondering van het speciaal onderwijs) nog steeds een minderheid van de deelnemers. Hetzelfde geldt voor intimidatie.

Lentekriebels en wantrouwen

De vragen over geweld en intimidatie stelden we voorafgaand aan deze week waarin veel ophef ontstond (tot kamervragen aan toe) over de Week van de Lentekriebels in het bijzonder en seksuele voorlichting op scholen in het algemeen. Voor ons de aanleiding om te vragen: wanneer heeft er voor het laatst iemand contact met je opgenomen met vragen/opmerkingen over de (vermeende) inhoud van je onderwijs. We hebben hierbij geen voorbeelden gegeven, noch Lentekriebels vermeld. In een open vraag konden deelnemers meer kwijt over over vragen/opmerkingen die ze krijgen van anderen over de (vermeende) inhoud van hun onderwijs. Daar viel op dat een deel van de deelnemers niet precies begreep waar we naar vroegen. Ook werden voorbeelden genoemd van collega’s die iets vragen, uitleg geven over het toetsen, verantwoorden van de les tegenover de MR. Overleggen over het onderwijs hoort erbij. Sommige deelnemers geven aan het juist jammer te vinden dát er weinig gevraagd en besproken wordt. En ja, ook de vragen rondom Lentekriebels kwamen deze week voor bij onze deelnemers.

En dat zien we ook terug bij onze gesloten vraag. In het po heeft 39% vandaag of deze week iemand gehad die contact opnam over de (vermeende) inhoud van het onderwijs. In het speciaal onderwijs is dat 35%. Opvallend dat in het hoger onderwijs 41% aangeeft vandaag of deze week contact te hebben gehad over de inhoud. Dat zal niet over lentekriebels gaan.

We willen, in het kader van de ophef rondom de Lentekriebels (en de veelheid aan berichten met wat leraren wel en niet doen in de lessen) heel kort even terugkomen op onderwerpen uit onze twee voorgaande blogs: over het delen van je politieke voorkeur en onderwijsangsten. We vonden dat slechts een klein deel van onze deelnemers hun politieke voorkeur deelt met leerlingen/studenten/cursisten. In het primair en speciaal onderwijs deelt de meerderheid het niet. In de meeste sectoren deelt de grootste groep hun politieke voorkeur als erom gevraagd wordt. We stelden dezelfde vraag over het delen van de politieke voorkeur nogmaals, maar dan met collega’s. De meerderheid gaf aan dit te doen als collega’s erom vragen. Maar, wie zich ooit geremd heeft gevoeld om een politiek standpunt te delen in de personeelskamer (en dat is een minderheid) zegt vaker hun politieke voorkeur niet te delen met collega’s. In een column beschrijft Conrad Berghoef het heel treffend: “Maar anno 2023 durf ik dus niet meer te vertellen waar ik op stem. …….Wat als er een student tussen zit die door een partij is ingefluisterd om vooral leraren erin te luizen die hun politieke voorkeur te duidelijk laten blijken? Wat als er stiekem een cameraatje meedraait, waardoor ik ineens bij een twitterpoliticus op de timeline terechtkom? Wat als er uiteindelijk tóch een meldpunt voor linkse of rechtse leraren komt, waar een pesterige student mij aanmeldt? ……..Maar ja, we leven momenteel dus ook in een land waar onze collega’s in het basisonderwijs bijkans als perverselingen en pedofielen worden neergezet omdat hun school meedoet met het lesprogramma ‘Lentekriebels’. Niet zozeer door de ouders, maar door losgeslagen politici en zelfbenoemde opiniemakers. Ik heb nog nooit zoveel wantrouwen tegen het onderwijs gevoeld als nu.”

Leesplezier

Het was van 11 tot en met 19 maart Boekenweek! We stelden daarom enkele vragen over lezen en leesplezier. In het primair onderwijs ziet 80% van de deelnemers het als hun verantwoordelijkheid om leesplezier te bevorderen. In het voortgezet onderwijs is dit 32%. 40% van de leraren geeft daar aan dat het niet hun verantwoordelijkheid is, maar dat ze het wel bewust probeert.

Wanneer we de resultaten splitsen op vak zien we dat 76% van de leraren Nederlands het als hun verantwoordelijkheid ziet. Bij leraren moderne vreemde talen is dat minder. Het hoogste percentage leraren dat leesplezier bevorderen niet als een verantwoordelijkheid ziet en het ook niet bewust probeert vinden we bij de beta-vakken en de praktijkvakken.

Er wordt vaak gezegd dat het leesplezier, door onder andere de ‘verplichte leeslijst’ op het voortgezet onderwijs onder druk komt te staan. Ongeveer een kwart van onze deelnemers geeft aan dat hun eigen leesplezier negatief is beïnvloed in het voortgezet onderwijs. Net iets minder (gemiddeld 15%) geeft aan dat er een positieve invloed was. Zo’n 60% gaf aan dat het voortgezet onderwijs geen invloed heeft gehad op het leesplezier.

We vroegen aan onze deelnemers die Nederlands of een moderne vreemde taal geven of ze zelf alle boeken gelezen hebben die hun leerlingen/studenten/cursisten lezen voor hun lijst. Een meerderheid doet dit.

Maar liefst 500 deelnemers beantwoordden onze open vraag: Wat is jouw favoriete boek?

Een zeer klein aantal gaf aan niet te (houden van) lezen en een andere kleine groep gaf aan geen favoriet boek te hebben (momenteel). 30 andere deelnemers geven dat ook aan, maar zeggen daarbij dat ze veel lezen en dus niet kunnen kiezen, of er niet een kunnen kiezen, een bepaald genre prefereren, dat het afhangt van hun stemming of mentale gesteldheid en dat ze elke maand van favoriet veranderen.

De rest van de deelnemers noteerde hun favorieten. Soms één, soms meer. Vaak een kinderboek, én een boek voor volwassenen. Meerdere keren genoemd: Roald Dahl (met name de Heksen en Matilda), Harry Potter, Lampje, Thea Beckman (met name Kruistocht in Spijkerbroek), Lord of the Rings, de Bijbel, de Gorgels, de zeven zussen, Mulisch, de donkere kamer van Damocles. Maar ook recentere boeken als Gozert, Lepelsnijder, en Films die nergens draaien.
Thrillers en fantasyseries kwamen ook regelmatig voor.

We verzamelden de boeken waarvan zowel titel als auteur werden vermeld. We hebben het niet op alfabetische volgorde gezet. Struin er gerust doorheen!

Tips

Elke dag geven we je een lees-, kijk-, of luistertip. En elke week verzamelen we de tips van de afgelopen week op onze blog! Deze week de tips van 17 tot en met 23 maart!

Blog Teacher Tapp NL
Angst en agressie in de school
Instagram Nederlandstalige_boeken
Staatspedagogiek of bestaat de universele perfecte les?
Bildung: eerste hulp bij zelfontplooiing
Workaholic
Een wettelijk verbod op mobieltjes in de klas?
Stop met het bemoeien met ons vak
Formatief handelen in het primair onderwijs