Identiteit zou je kúnnen zien als een gemene deler in een aantal vragen die we stelden en hier behandelen. Genderidentiteit en professionele identiteit. Kan ik zijn wie ik wil zijn?

Genderinclusief taalgebruik

Deze week kwam het LAKS met een taalgids voor het onderwijs. Een advies om na te denken over inclusiever woordgebruik. Op hun eigen website schrijven ze daarover: “Met deze gids vragen we aandacht voor taalgebruik in het onderwijs en wat voor gevolgen taal kan hebben. Taal heeft de macht om mensen buiten te sluiten en om stereotypen en vooroordelen te versterken. Hoe we praten over bepaalde onderwerpen en welke woorden we daarvoor gebruiken, is erg belangrijk, omdat het bepaalt hoe wij de wereld zien en daarover praten. ……Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat er gendersensitief taalgebruik in de klas wordt gebruikt? Wordt er bijvoorbeeld wel eens naar voornaamwoorden gevraagd of wordt de klas opgedeeld in “jongens en meisjes”? Wordt het koloniale- en slavernijverleden van Nederland behandeld in de de klas? En welke woorden gebruiken docenten en leerlingen om daarover te praten? De klas moet een veilige plek zijn voor alle leerlingen. Met dit onderdeel van de taalgids willen we daar aandacht voor vragen.”

Wij herhaalden daarom een vraag die we in september 2021 ook stelden: Hoe genderinclusief is jouw taalgebruik in de klas? Bijna de helft van de deelnemers (45%) kiest voor een beetje, en 34% voor niet. Hieronder de verdeling als we splitsen op sector (figuur 1).

Tappers zijn trots op wat ze doen

70% van onze deelnemers is trots op wat ze doet (figuur 2). Een bijna even grote groep heeft plezier en vindt het werk dat gedaan wordt belangrijk. Uitgedaagd worden krijgt net een meerderheid, maar veel leren doet slechts een minderheid. Tussen sectoren zien we weinig verschil, met uitzondering van het hoger onderwijs (figuur 3). Die groep deelnemers is echter wel klein.

Meer visie en/of gezamenlijk gedragen aanpak gewenst

Het antwoord dat het meest werd aangevinkt (alleen in het po geen meerderheid) op onze vraag over veranderingen die je het liefst ziet in je werkomgeving: dat er (meer) visie en/of (meer) gezamenlijk gedraag aanpak wordt gecreëerd (figuur 4). Dat is niet nieuw en het belang ervan zien we regelmatig terug. Andere antwoordopties krijgen geen meerderheid. Rond de 40% ziet graag dat er (meer) prioriteit gegeven aan professionalisering en ontwikkeling. De andere opties worden minder gekozen.

Werken op een school die bij je past

Een ruime meerderheid van de deelnemers (80% in totaal) is het (helemaal) eens met de stelling ‘Ik werk op een school die bij mij past’. Dat is een mooi resultaat! Als we deze vraag kruisen met de eerder behandelde vragen over wat er waar is over je werk en welke verandering je graag zou willen zien, zien we dat leraren die werken op een school die bij hen past vaker aangeven veel te leren, uitgedaagd te worden, plezier te hebben etc. (figuur 5) Het percentage dat geen van de opties ervaart is groter bij leraren die aangeven niet op een school te werken die past.

De wens voor meer visie en gezamenlijke aanpak is bij die groep ook groter, net als een begripvolle en waarderende leidinggevende en betere samenwerking met collega’s (figuur 6).

Professionele identiteit

De professionele identiteit van leraren wordt voor een belangrijk deel gevormd onder invloed van de identiteit van de school waar de leraar werkt. In de concrete schoolpraktijk worden waarden en overtuigingen bijgesteld, dan wel verdiept. De (onderwijs)visie van de school is hierbij van belang. Er wordt duidelijk wat de onderliggende persoonlijke en professionele waarden van de leraar zijn en of deze persoonlijke en professionele waarden voor een belangrijk deel congruent zijn met de schoolwaarden. ‘Kan ik de leraar zijn die ik wil zijn in deze school?’ of ‘Pas ik bij deze school?’
Een heldere strategie, een gedeelde ambitie en daaruit voortvloeiende kwaliteitsstandaarden in de school versterken de professionele identiteit. De meeste scholen hebben een visie geformuleerd in een document. De inhoud
is vaak wel bekend bij de leidinggevenden, maar blijkt niet bekend bij de leraren (zie ook ons resultaat over behoefte aan gezamenlijke visie). Op scholen waar de visie in de praktijk vorm heeft gekregen, ervaren leraren meer helderheid. Hoe meer leraren hebben meegedacht, hoe meer leraren weten waar de school voor staat, des te meer ze zich ermee verbonden voelen. En dat zien we ook in onze resultaten. Leraren die vinden dat ze werken op een school die bij hen past geven vaker aan dat ze hun werk voornamelijk doen op een manier die zowel bij hen als bij de school past (figuur 7). Leraren die vinden dat de school niet bij hen past (dat zijn er gelukkig wel minder) doen hun werk vaker op een manier (waarvan ze denken dat) die bij de school past.

Als we de vraag over het doen van je werk splitsen op ervaring, zien we dat het percentage leraren dat het werk voornamelijk doet zoals (ze denken dat) het bij de school past, daalt naarmate het aantal jaren ervaring oploopt (figuur 8). Vanuit het ontwikkelen van een professionele identiteit is dit ook goed te verklaren.

Tips

Elke dag geven we je een lees-, kijk-, of luistertip. En elke week verzamelen we de tips van de afgelopen week op onze blog! Deze week de tips van 7 tot en met 13 april!

Blog Teacher Tapp NL
Agressie op de (onderwijs)werkvloer
How do I manage the class when a bee enters the room?
Iedere stem doet ertoe
Pictio Onderwijspodcast
Lesgeven met een documentcamera
Zo voelen transjongeren zich welkom op school
This week, in history… you can’t ‘action step’ your way to effective teaching