We hopen dat jullie een goede meivakantie hebben gehad! Onze blog was ook een weekje met vakantie, dus we hebben best een en ander te melden. Op moment van schrijven van deze blog is er volle discussie gaande over een Kamerbrief Masterplan basisvaardigheden. We weten er zelf nog niet heel veel van, en er moet ook nog veel uitgewerkt worden.
Het debat gaat vooral over het idee van ‘hulpteams’. “Zo’n 500 scholen krijgen komend schooljaar extra geld om de basisvaardigheden te verbeteren. Met dit geld kunnen ze bijvoorbeeld een uur extra per dag lesgeven in de basisvaardigheden voor specifieke leerlingen. Voor scholen die dat met hun bestaande team niet georganiseerd krijgen, staat extra ondersteuning klaar van een hulpteam van experts. Zij gaan naar scholen toe om samen met het lerarenteam een plan op maat uit te voeren. Extra handen bij het werk in de school, onder regie van de school zelf.” Uiteraard komen wij op deze plannen terug met vragen. nav berichtgeving rond de Staat van het Onderwijs hadden we reeds vragen gesteld over een deel van die basisvaardigheden (te weten taal en rekenen). Die delen we alvast graag met jullie! Daarnaast kijken we naar toetsing en naar uitrusten en dromen tijdens de meivakantie!
Masterplan basisvaardigheden
We vroegen jullie bij de verschijning van de Staat van het Onderwijs:
– Te veel leerlingen verlaten mijn school met te weinig kennis van taal en/of rekenen
– Wij voeren op school regelmatig het gesprek over de onderwijsresultaten in de basisvaardigheden en bespreken planmatig hoe we deze kunnen verbeteren
– De belangrijkste oorzaken voor lage resultaten voor basisvaardigheden zijn in het algemeen:
– Waar zou je op jouw school vooral op moeten inzetten om de resultaten op de basisvaardigheden te verbeteren?
Hieronder enkele resultaten van deze vragen. In het primair onderwijs zegt 30% van de 562 deelnemers ja, te veel leerlingen verlaten met te weinig kennis van taal en/of rekenen de school. 50% zegt nee, en 20% weet het niet. Kijken we naar de andere sectoren, dan zien we dat het percentage leraren dat ja zegt (en dus vindt dat te veel leerlingen met te weinig kennis de school verlaten) groter wordt. In het vo is het percentage leraren dat het niet weet groter dan in de andere sectoren (figuur 1). Als we in het vo kijken naar wat leraren van de verschillende vakken hebben geantwoord, zien we dat 54% van de leraren Nederlands aangeeft dat te veel leerlingen de school met te weinig kennis van taal en/of rekenen verlaten. Bij leraren wiskunde/scheikunde/natuurkunde/biologie/rekenen is dit 39%. En ook 51% van de leraren mens-, cultuur en maatschappijvakken. Opvallend is dat moderne vreemde talen een hoog percentage leraren heeft dat dit niet weet (figuur 2).


We vroegen onze deelnemers naar de belangrijkste oorzaken voor lage resultaten van de basisvaardigheden. Het lerarentekort, externe omstandigheden (bv Corona), de thuissituatie en het ontbreken van tijd voor schoolontwikkeling worden veel genoemd. (Figuur 3). Focus op basisvaardigheden, niet steeds weer nieuwe dingen vragen van het onderwijs en vooral veel aandacht voor het vergroten van de kennis en kunde van leraren worden door de Inspectie van het Onderwijs als belangrijke oplossingen gezien. Onze deelnemers geven aan dat vooral meer tijd om te werken aan schoolontwikkeling en meer ondersteuners gewenst zijn. De inzet van expertise van buiten de school wordt maar weinig genoemd. Een interessante uitkomst, gezien het plan van de ‘hulpteams’! Professionalisering van het team, werken aan een verbetercultuur en beter gebruik maken van expertise scoren beter (Figuur 4).


Toetsen
Is er verschil tussen de sectoren als het gaat over zelf toetsen maken/samenstellen en het gebruiken van methodetoetsen? Jawel! In het primair onderwijs maakt 60% van de leraren geen toetsen zelf, tov slechts 4% in het vo. In het speciaal onderwijs maakt de helft van de deelnemers (kleine groep) geen toetsen zelf. In het mbo en ho worden ook door de meerderheid zelf toetsen gemaakt (figuur 5).

We hebben ook gevraagd naar hoe bekwaam onze deelnemers zichzelf en hun collega’s vinden in het maken/samenstellen van toetsen. Niet geheel verrassend, want dit gebeurt vaker bij dit soort vragen, schatten deelnemers zichzelf hoger in dan hun collega’s. In dit geval zien we dat leraren zichzelf vooral bekwaam vinden (met een uitzondering bij het so) (figuur 6), en collega’s vaker wel dan niet. Met uitzondering van het po zien we dat het percentage dat aangeeft dat collega’s vaker niet dan wel, of niet bekwaam zijn, groter is in vergelijking met eigen bekwaamheid. Soms weten ze het ook niet van collega’s (figuur 7).


Meivakantie
Door vragen te stellen meer leren over onderwijs. Een van de dingen die wij willen bereiken. Soms denken we dat we als Teacher Tapp zelf nog wel het meeste leren 🙂 Want een eenvoudige vraag over de meivakantie en hoe deze eruit ziet, was toch niet zo eenvoudig. Er bleken toch nog wel heel veel verschillende invullingen van de meivakantie te zijn. Wij gingen ‘gewoon’ uit van twee weken, of 1 week. Maar vrij vanaf Koningsdag (dus anderhalve week) bleek ook mogelijk… of vrij in een heel andere periode, en juist NIET de vastgestelde week….. Sorry voor het ongemak! Voor wie zich wel kon vinden in onze opties: het merendeel had twee weken lesvrij, de week voor de vastgestelde week, én de vastgestelde week. Een kleine groep heeft deze week ook nog lesvrij, en een nog kleinere groep had alleen de vastgestelde week vrij (en Koningsdag, nemen we aan). Van de laatste groep is ongeveer de helft wel en de andere helft niet voldoende uitgerust. Bij de deelnemers die wel twee weken vakantie hebben, is 60% wel uitgerust (figuur 8).

Vaak dromen leraren tijdens een vakantie van school. In de vastgestelde meivakantie week waren dit er 389. 612 deelnemers gaven aan die week niet over school gedroomd te hebben. Van deze laatste groep geeft 67% aan voldoende uitgerust te zijn. Bij ‘de dromers’ is dit 56% (figuur 9).

Tips
Elke dag geven we je een lees-, kijk-, of luistertip. En elk week verzamelen we de tips van de afgelopen week op onze blog! Deze keer extra veel tips vanwege de vakantie: 29 tot en met 12 mei!
Weekblog Teacher Tapp NL
‘Gaan jullie alsjeblieft slapen?’
Do We Want Our Students to Struggle?
Hybride Webinar: Wetenschap voor in de klas – Afwijkende Overtuigingen (18 mei 2022)
Burgerschapsonderwijs doet MBO-studenten geen recht
NIVOZ Podcast #50: Lisette Bastiaansen over aandachtige betrokkenheid
Als de school niet meer bij jou lijkt te passen
Eyeopeners
Bevrijd de klas ook op Moederdag van uitsluitende normen
Expeditie Lerarenagenda: uitnodiging
Wat meet een toets? En word je er slimmer van? Tjipcast 140
De acht valkuilen van toetsing
Waarom ben je leraar geworden? 7 reminders
Scherp zicht: ken je leerling
Lezen en digitale geletterdheid: (hoe) gaat dat samen?
Werkdrukverlaging binnen Primair Onderwijs – hulp door corona?
Parsing the Practice of Teaching
The importance of Kennedy’s ‘Persistent Problems’ in teacher development
Gamification in je les: waarom zou je?
Scholieren verdienen een betere basis