Staken
De cao’s in het primair, voortgezet en wetenschappelijk onderwijs zijn stilzwijgend verlengd. Dit betekent dat de afspraken uit de huidige cao’s uit deze sectoren blijven gelden totdat de onderhandelaars een nieuw akkoord afspreken. De cao in het mbo loopt nog tot en met 1 juni 2023. Het bod van de werkgevers lag ruim onder de eis. Wij lazen ergens 3%, maar het lijkt 5,2% te zijn. (https://www.aob.nl/nieuws/cao-verlengd/) Mogelijk is onze vraag hierover nog net iets te stellig geweest, maar we denken dat het alsnog een interessant beeld biedt. We vroegen naar staken in het onderwijs in het algemeen, bereidheid om te staken voor bepaalde onderwerpen en, n.a.v. het loonbod naar de bereidheid om NU te staken.
Laten we met die laatste beginnen. Onze inleiding op die vraag was: “De cao is stilzwijgend verlengd, het loonbod lijkt op 3% te liggen. Dat is flink lager dan de inzet van de bonden. Op verzoek bevragen we de huidige actiebereidheid.”
5.2% is wel hoger dan de 3% uit onze inleiding; de resultaten zouden wel enigszins beïnvloed kunnen zijn door deze fout. Echter is 5.2% ook nog ruim onder de inflatie.
In het po is 56% bereid, of bereid, mits… om nu te staken (figuur 1). In het vo is dat 61%. De andere groepen zijn wat kleiner, en laten we even buiten beschouwing.

Middels een open vraag konden deelnemers wat kwijt over hun bereidheid tot staken. De deelnemers die bereid zijn te staken (en met ‘Ja’ hebben geantwoord) geven aan dat een eerlijke beloning nodig is, en dat er een respectvol bod moet komen. Daarnaast gaat het om meer dan salaris, maar bijvoorbeeld ook om werkdruk en kleinere klassen en het schoolleiderstekort. Over de overlast die een actie mag opleveren bestaan verschillende meningen.
Enkele uitspraken (letterlijk overgenomen, inclusief typfoutjes):









Er zijn ook Tappers die kozen voor ‘Ja, mits’. In hun toelichting lezen we dat het moet gaan over meer dan salaris (maar bijvoorbeeld de eerder genoemde werkdruk of het lerarentekort), dat het landelijk moet (of minimaal het team/de school zodat je niet de enige bent), en dat er eerst gekeken moet worden naar andere mogelijkheden. Er wordt wederom verschillend gedacht over wie er last van mag hebben (vooral eindexamenkandidaten moeten ontzien worden). Wel of geen doorbetaling van salaris speelt ook mee, evenals de soort actie/staking en de verschafte informatie over de doelen.
Enkele uitspraken (letterlijk overgenomen, inclusief typfoutjes):









De argumenten en toelichtingen komen overeen met onze vraag naar redenen om te staken. Kleinere klassen en loon scoren hoog (figuur 2). In het vo ook minder te geven lesuren. Ook is te zien dat een deel van de deelnemers niet bereid is om te staken. Dat zien we ook in onze vraag over staken in het onderwijs in het algemeen (figuur 3). De grootste groep (maarr geen meerderheid) vindt dat staken kan zolang als nodig is.


Deelnemers die op onze vraag of ze nu bereid zijn te staken ‘Nee’ antwoordden, gaven aan principieel tegen staken te zijn of het geen fijn middel te vinden. Daarnaast hopen ze dat het nog anders opgelost kan worden. Redenen om niet bereid te zijn nu te staken zijn leerlingen/studenten/cursisten (die zijn dan de dupe), dat aanleiding voor de staking (niet voor loon, wél voor iets anders staken) of dat het salaris in orde is en er dus geen noodzaak is. Dezelfde overwegingen zien we bij wie ‘Nog niet’ antwoordde. Daarnaast is geen lid zijn van de vakbond en te weinig informatie ook een reden om niet of nog niet bereid te zijn om te staken.
Klassengrootte
Werkdruk en klassengrootte worden genoemd als reden om eventueel te staken. En toevallig vroegen we deze week naar de optimale klassengrootte en de huidige klassengrootte. Een klas/groep van 26 tot en met 30 is voor 514 deelnemers de grootste klas/groep die ze lesgeven (figuur 4). Bij 300 deelnemers is dat 21 tot en met 25, en 162 Tappers hebben 31 tot en met 35 leerlingen/studenten/cursisten. 55% van de deelnemers heeft een klas met 26 of meer leerlingen/studenten/cursisten en werkt dus in een klas die groter is dan de optimale klas/groepsgrootte (16 tot en met 20 of 21 tot en met 25). En dat heeft gevolgen (figuur 5), zoals te weinig aandacht voor leerlingen/studenten/cursisten, geen mogelijkheid voor passend onderwijs, achteruitgang van de onderwijskwaliteit. Maar ook de achteruitgang van het werkplezier bij leraren.


Ik zou het zo weer doen!
En toch is het niet allemaal kommer en kwel, gelukkig. Want, een ruime meerderheid van de deelnemers zou er, als er terug in de tijd gegaan kon worden, opnieuw voor kiezen om leraar te worden! Dat heeft mogelijk vooral te maken met de leerlingen/studenten/cursisten, want bijna alle deelnemers hebben in de eerste 3 werkdagen na de meivakantie al meerdere keren moeten lachen om iets dat een leerling/student/cursist deed (figuur 7)!


Tips
Elke dag geven we je een lees-, kijk-, of luistertip. En elke week verzamelen we de tips van de afgelopen week op onze blog! Dit zijn de tips van 5 tot en met 11 mei!
Leestips meivakantie
Aan de slag met beeld en geluid in je klas.
Checks for Listening: 100% Participation
Het stellen van de juiste vragen: didactisch coachen in de praktijk
Hoge verwachtingen, maar waarvan?
Gedrag in school
Investeer in vakmanschap van leraren