Op 3 maart organiseerden Meesters met Dromen, Het Lerarencollectief, Meesterwerk podcast en Teacher Tapp NL een debat in Pakhuis de Zwijger. Politici van verschillende partijen gingen in 4 rondes met elkaar in debat aan de hand van een stelling. In aanloop naar dit debat hebben we via Teacher Tapp Nederland vragen gesteld over werkdruk, controle en vertrouwen. In deze blog de resultaten, zoals deze zijn besproken tijdens het debat.
1. Werkdruk
Gebruikmakend van de tussenevaluatie van het werkdrukakkoord primair onderwijs voor onze opties, vroegen we onze deelnemers welke van deze opties werkdruk veroorzaken.

Net als in het onderzoeksrapport van de evaluatie van de werkdrukgelden is de top 3 in het po: groepsplannen maken, uitvoeren en evalueren, leerlingen met een specifieke ondersteuningsbehoefte, klassengrootte en toetsen en toetsadministratie. Het organiseren van activiteiten komt hier vlak achteraan. In het vo zijn toetsen en toetsadministratie, klassengrootte en leerlingen met een ondersteuningsbehoefte het meest genoemd als oorzaak van werkdruk.
We vroegen ons af waar leraren mee zouden minder of helemaal mee zouden stoppen als er geen toezicht was en het alleen ging om balanceren tussen het leren van leerlingen en de werkdruk.

Nummer 1 antwoord in het po: Groepsplannen maken, uitvoeren, evalueren. Je zou kunnen zeggen: maar het nadenken over wat een leerling nodig heeft, wat je gaat doen, hoe je een leerling gaat ondersteunen, etc. dat is toch de kern van het leraarschap? Ja, maar de administratielast, de klassengrootte en het gebrek aan extra handen maakt zeer waarschijnlijk dat het toekomen aan de echte kern steeds moeilijker is. In het vo staat verantwoording bovenaan. Administratielast, verantwoording, controle lijken hier een rol te spelen
Opvallend wel dat een grote oorzaak van werkdruk, toetsen en toetsadministratie, door een kleiner percentage wordt aangemerkt als iets waarmee men zou willen minderen of stoppen. Een mogelijke verklaring is dat toetsen een functie hebben in het leren van leerlingen.
2. Vertrouwen of controle?
Zorgt controle inderdaad voor werkdruk? We vragen maandelijks naar de ervaren werkdruk. De resultaten van de maand februari hebben we hier afgezet tegen de vraag of er op je school eerder sprake is van vertrouwen dan controle of eerder van controle dan vertrouwen.

Het grootste deel van de leraren geeft aan dat op hun school eerder vertrouwd dan gecontroleerd wordt. De werkdruk is over het algemeen in februari hoog tot zeer hoog geweest, maar leraren die aangeven dat op hun school eerder gecontroleerd dan vertrouwd wordt, ervaren een hogere werkdruk.

Als we de vraag over controle en vertrouwen combineren met de oorzaken van werkdruk, zien we dat ook terug. De groepen verschillen vooral op verantwoording. Het percentage leraren dat aangeeft dat dit voor werkdruk zorgt is flink groter onder de leraren die vinden dat op hun school eerder gecontroleerd dan vertrouwd wordt.

Dat verantwoording een rol speelt bij werkdruk zien we ook als we kijken naar hoe de twee groepen (eerder gecontroleerd of eerder vertrouwd) verschillen in aspecten waar ze mee zouden minderen of stoppen als er geen toezicht zou zijn: verantwoording en vergaderen.
3. Weekend of avond?
Onderwijs is nooit af, en regelmatig gaat er werk mee naar huis. Wat zou je liever doen: de avonden werken, zodat het weekend vrij is, of in het weekend werken zodat de avond vrij is?

4. Tips
Zoals altijd, de tips die we de afgelopen week gaven. Dit zijn de tips van 22 tot en met 28 februari.
Hoe realiseer je met een training blijvende organisatieverandering?
5 tips om te beginnen met formatief handelen
De hybride docent
Een zak geld voor de schoolleider
Cats don’t like avocados. Maybe.
NL Kiest onderwijsspecial EduCAUTION
Het gesprek aan de keukentafel met Bart Heeling